WYWIAD Z GEDANISTKĄ – ALEKSANDRĄ SZWARC

Od 2017 roku dzięki współpracy z Miastem Gdańsk, Uniwersytetem Gdańskim i Muzeum Gdańska, Fundacja uruchomiła projekt stypendialny, którego efektem jest przyznawanie stypendiów, które umożliwiają bezpłatny udział w studiach podyplomowych “Gedanistyka” na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Gdańskiego. Rozpoczynamy cykl mini wywiadów z jego absolwentami/studentami. Czwarta rozmowa odbyła się z p. Aleksandrą. Zapraszamy do lektury!

Nazywam się Aleksandra Szwarc, jestem nauczycielką historii i licencjonowanym przewodnikiem PTTK

FG: Jako absolwentka historii miała już pani solidną podbudowę jeśli chodzi o dzieje Polski. Jak rozumiem gedanistykę wybrała pani po to, żeby poszerzyć swoją wiedzę o dzieje swojej małej ojczyzny?

AS: Tak, zdecydowanie. Skończyłam historię na Uniwersytecie Gdańskim w 2001 roku. Kończyłam też historię na UCL w Anglii. Natomiast Gdańsk jest dla mnie najpiękniejszym miastem na ziemi. To jest moje miasto. Jestem raczej tradycjonalistką, która musi mieć swoje miejsce na świecie. Lubię oczywiście podróżować i odwiedzać nowe, ale potrzebuję żeby było jedno takie, do którego mogę zawsze wrócić. I Gdańsk jest właśnie dla mnie takim miejscem.

FG: Mówi to pani po spędzeniu wielu lat mieszkając i zadomawiając się w Londynie. A mimo to Gdańsk wygrał?

AS: Tak, w Londynie mieszkałam prawie 10 lat, tam też działałam i społecznie, i historycznie na różnych poziomach, natomiast jednak w którymś momencie nastąpiła ta decyzja: Londyn ma dużo możliwości, ale to jednak nie jest moje miasto.

FG: I wróciła pani do Gdańska, co się dalej działo?

AS: Wróciłam do Polski na przełomie 2012 i 2013 roku i podjęłam ponownie pracę w szkole. Na początku myślałam, że wolę uczyć w liceum, mogąc z młodymi ludźmi zrobić więcej poważnych rzeczy, ale gdzieś odkryłam, że również nie przeszkadza mi uczenie w szkole podstawowej. I tak oto od siedmiu lat uczę, a od dwóch lat osiadłam we Fregacie. A równolegle działam w PTTK. I po to, żeby udoskonalać swoją wiedzę o Gdańsku zdecydowałam się na gedanistykę. Usłyszałam o niej od koleżanki, również przewodniczki, mówiła o niej wiele dobrego. No i się zdecydowałam. Dziś jestem studentką i już wiem, że będę o swoim mieście opowiadać pewnie już całe moje życie.

FG: Pani studia przypadły na trudny czas, głównie zajęć online, ale wiem że udało się trochę wyjść w teren.

AS: Tak, mieliśmy kilka wspólnych wyjść. Pan profesor Kościelak, cudowny człowiek, stara się jak może by jednak były te spotkania na żywo. To jest absolutnie niesamowita wiedza, ci wszyscy wykładowcy to specjaliści w swoich dziedzinach, autorytety. Jeżeli mamy wykładowcę od wczesnego średniowiecza i wymienia on wszystkich Mściwojów, Samborów i innych Książąt Pomorskich, idziemy przez tę skomplikowaną historię, a on jeszcze potrafi żartować na ten temat, to znak że wiedzę ma po prostu ogromną.

FG: Pani, jako nauczycielka, obserwuje sfery zainteresowań młodych ludzi. Jak to jest z młodymi gdańszczanami? Ciągnie ich do wiedzy o swoim mieście?

AS: Myślę, że tak. Ja w tej chwili uczę w szkole podstawowej, właśnie skończyłam projekt z IV klasą: „Husaria – postrach Europy”. Dziewczynki (bo jest to szkoła żeńska) z rozmachem porównywalnym niemal do Panoramy Racławickiej narysowały dzieło pod tytułem „Bitwa pod Wiedniem”. A już mam w głowie kolejny projekt dotyczący właśnie Gdańska. I zainteresowanie jest! Tylko trzeba przedstawiać te materiały w atrakcyjny sposób. Na poziomie szkoły podstawowej język naukowy nie będzie atrakcyjny. Więc jeśli przedstawi się tę wiedzę w ciekawy sposób, to zainteresowanie się na pewno wzbudzi. Z kolei koleżanka z Topolówki (też studiuje gedanistykę) prowadzi koło historyczne i naprawdę z dużą radością opowiada, że ma kilkanaście osób tworzących kapitalne projekty dotyczące Gdańska. Na przykład „symbolika rzymska w Gdańsku”. Dzieciaki poznajdowały na kamienicach takie symbole i opisały je w sposób autorski. Więc jest zainteresowanie wiedzą o Gdańsku wśród młodzieży, tylko nie może być to wiedza sucha i nijaka.

FG: A jeszcze większe pole manewru ma pani jako przewodniczka. Chociaż oczywiście to zależy od grupy. Bo są tacy, którzy chcą przejść się tylko po oczywistych miejscach, ale są i ci, którzy chętnie posłuchają pogłębionej historii.

AS: Problemem jest to, że często biura zamawiają wycieczkę, która ma na przykład w pięć godzin pokazać całe Trójmiasto. Czasem nawet rezygnuję z takich propozycji, bo one nie mają sensu. To jest często gonitwa i męczarnia dla grupy. Czy nie lepiej ograniczyć program, ale zobaczyć coś naprawdę ciekawego w spokojniejszej formie?

FG: Bo Gdańsk szkoda oglądać po łebkach.

Zdecydowanie. Dlatego ciekawe jest na przykład oprowadzanie po mniej znanych dzielnicach. Na przykład po Oruni, gdzie mieszkam. Jest to dzielnica nieco bardziej na uboczu głównego szlaku turystycznego, a przez to mniej znana. W tym wypadku wiedza uzyskana na gedanistyce jest bezcenna.